Het verdriet om zijn overleden vrouw is groot, zo groot. Het heeft hem alle levenslust ontnomen. De zon buiten doet er niet meer toe, zijn werk doet er niet meer toe, zijn hoofd blijft leeg, zijn borstkas doet pijn. De afgelopen vier maanden kwam hij alleen zijn bed nog uit om de hond uit te laten. Radeloos en in elkaar gedoken zit hij op de bank in mijn praktijk. Een beer van een vent, lamgeslagen door het intense gemis.
“Kun je omschrijven hoe het voelt van binnen?”, vraag ik. Zachtjes komt er een antwoord: “Het is alsof ik in een zwart gat zit met vier muren eromheen. Als ik iets moet doen zoals boodschappen, is het alsof ik in een drukke stad loop waar ik de weg niet ken. Het voelt alsof ik dan ineens, vanuit de binnenstraten, word overreden. Steeds opnieuw.” De zwaarte is voelbaar in de ruimte. Op zo’n moment weet ik ook niet precies wat ik moet zeggen. Ik ben er stil van.
Ik voel mee met het gemis, vraag door over zijn overleden vrouw. Hij praat graag over haar, over hoe ze was, hoe ze elke minuut in zijn gedachten is. Praten blijkt hem goed te doen. Elke week volgen er vele verhalen over haar. Over vakanties in Frankrijk, uitstrooien van haar as, verbinding met haar voelen op de hei, onverwachte mooie ontmoetingen.
En in de loop van de weken blijkt ook vooral hoe moeilijk het voor hem is dat veel mensen juist níet over haar praten. Misschien zijn ze bang om hem eraan te herinneren, of bang om het verdriet in zijn ogen te zien. Wat het ook is, het doet hem pijn. Het verzwijgen van haar naam, het niet praten over haar, het schept een afstand tussen hem en de mensen om hem heen.
Goed bedoeld verzwijgen omstanders het onderwerp verdriet, rouw of dood. Omdat ze hem geen extra pijn of verdriet willen doen. Of misschien omdat ze het er zelf moeilijk mee hebben en hun verdriet niet willen tonen. Wat de reden ook is, juist het stilzwijgen kan oorverdovend zijn.
Maar ook voor hem was het soms moeilijk om erover te beginnen. Zijn gevoelens uiten doet hij niet snel, als binnenvetter past hem dat ook beter. Gelukkig is daar een opening in gekomen en kan hij nu bij familie en vrienden wél benoemen waar hij behoefte aan heeft. De zwaarte is wat lichter geworden.